ÇANKIRI Karatekin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun’un, Çankırı ve Kırıkkale’nin Delice ilçesinde çıkarılan kayaç tuzları ile ilgilendiren ilmî makalesi, arsıulusal saygınlığı bulunan ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı. Doç. Dr. Ercoşkun, Yaptığımız çalışmalarda gördük ki Çankırı kayaç tuzu ve Sapan tuzu acun çapındaki sunu saf tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle kanıtlama etmiş olduk dedi. Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Türkiye’bile saf tuzlarla ait çalışmalarını ‘Impurities Of Natural Salts Of The Earth’ (Dünyanın Tabii Tuzlarının Safsızlıkları) antetli makalesinde topladı. Ercoşkun; beyaz, siyah ve gülgûn Himalaya, Kalodawa, Wieliczka, Guarende, Maldon, yağız, yeşil ve al Zayi, Algarve, Maras, Margherite di Savio tuzlarına ilaveten Çankırı, Akkuş, İzmir ve Nahçıvan tuzlarının dahi olduğu 18 farklı saf sodyum klorür örneğindeki mineral, güç eroin ve mikroplastik içeriklerini araştırdı. Araştırı sonucunda kâh tuzlarda mikroplastik, deniz tuzlarında bunaltıcı metal ve mikroplastik gibi zararlı maddelere ulaşılırken; Çankırı’birlikte kâin sodyum klorür mağarası ve Kırıkkale Sapan’deki tuz madeninden alınan örneklerde herhangi bir zararlı özellik saptanmadı. Doç. Dr. Ercoşkun’un tamamladığı yazı, arsıulusal saygınlığı bulunan ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı.
‘ÇANKIRI VE DELİCE TUZUNUN SAFLIĞINI İSPAT ETTİK’
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, çalışmalarına binaen Çankırı kayaç tuzunun, acun genelinde çıkarılan ve mergup tuzlar beyninde en temiz olanı olduğunu söyledi. Çankırı tuz mağarasından elde edilen kaya tuzunun kirlenmeden kaldığı, içerisinde kurşun, cıva, arsenik üzere hiçbir yoğun eroin bulunmadığını söyleyen Doç. Dr. Ercoşkun, Tuz, Çankırı için bildirme majör sağlık kaynaklarından biri olmasının yanında yörenin kültürüne, sanatına, ekonomisine alnaç vermiştir. Çankırı Karatekin Üniversitesi’nde bu coğrafyanın değerlerini araştırıp, bunların köken değerlerini ve önemlerini ortaya çıkartmak istiyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalarda ‘gıda ulama maddeleri ve bulaşanları’ diye niteleyerek tıpkı dergide makalemiz yayımlandı. 2 Eylül’dahi yayımlandı yazı. Makalenin başlığı ‘Dünyanın Natürel Tuzlarının Safsızlıkları.’ Bu kapsamda değişik tuzlardan toplamıştık dünyanın değişik coğrafyalarından. İçerisine bizim Çankırı ve Kırıkkale Derice tuzlarını üstelik arttırma ettik. Yaptığımız çalışmalarda gördük kim; Çankırı kaya tuzu ve Atmaca tuzu acun çapındaki yeryüzü bozulmamış tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle kanıtlama etmiş olduk dedi.
‘HİÇBİR AĞIR MADEN BULUNMAMAKTADIR’
Çankırı kayaç tuzunun kestirmece 35 milyon yıllık ayrımsız geçmişi olduğunu ve zararlı madde bulundurmadığını nâkil Doç. Dr. Ercoşkun, Deniz tuzlarında hele akıbet yıllarda gündemde olan mikroplastik içeriği, aynı şekilde çetin maden içeriği sebebiyle deniz tuzlarının trendi; bahir tuzlarına müteveccih rica dönem geçtikçe azalmaktadır. bununla birlikte su tuzlarında ve göl tuzlarında birlikte bu türlü safsızlıklarla karşılaşabiliyoruz. Acun derhâl kirleniyor; bu kirlenmeden bütün sular ve tuzlar nasibini alıyor. Zımnında 35 milyon yıl önce oluşuk Çankırı kayaç tuzunda mikroplastik bulunması durumu bahis konusu değil. Ancak bizim şüphelendiğimiz bire bir şeyler vardı kim; ‘Ağır metaller var mı namevcut mu’ diyerek. Bunu da mukayeseli namına dünyadaki bildirme ünlü tuzlarla kıyaslayarak bu çalışmayı yaptık. Gördük kim Çankırı tuzunda kurşun, cıva, zırnık kabil tek ağır sıklet esrar bulunmamaktadır. Çankırı tuzunun kimyasal muhteva itibarıyla gayrı tuzlarla karşılaştırma ettiğimizde şunu istek rahatlığıyla söyleyebiliriz; Çankırı kayaç tuzu dünyanın genişlik saf tuzlarından birisidir diye niteleyerek konuştu.
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Çankırı kaya tuzunun çevresel kirlilikten etkilenmeden günümüze büyüklüğünde geldiğini aktararak, şöyle bitmeme etti Çankırı kayaç tuzu, yüzeyde bulunmaması, insanların etkilerinin ulaşamaması, kavuşum 150 metre altında bulunması sebebiyle dünyaya verdiğimiz kirlilikten etkilenmiyor. Bu sebeple da Çankırı tuzu çevresel kirlilikten dahi etkilenmiyor. Katıksız adına dahi içerisinde kilolu esrar bulunmayan. Ülkemizde ve dünyanın birçok yerinde mikroplastik, radyoaktif yahut vahim maden kirliliği bulunmasına rağmen Çankırı tuzunda bu maddeler bulunmamaktadır.
