ESKİŞEHİR’da, üzerlerine peyk vericisi takılan 2 süfli akbaba, 6 ayda 10 bin ve 6 bin kilometre ara katetti. Uydu verileriyle dünyada nesli tükenmekte olan akbabaların üreme noktaları tayin edilirken, ilk kez göç rotaları bile ortaya çıkarıldı. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi’nde vazifeli veteriner hekim Mehmet Maksat Altuncu, Eskişehir’den ayrılan tezyifkâr akbabaların Ankara’ya, oradan birer dolaşma koyuverme verdiği Konya ve Hatay’a geçtiğini belirledik. Elan sonra Suriye ve Ürdün’e oradan dahi Mısır’a geçerek Cenup Afrika barhana yolculuğuna devam ettiğini uydudan izlem ediyoruz? dedi.
Dünyada nesli tükenme tehlikesinde olan süfli akbabaların Türkiye’dahi üreme noktalarından biri olan Eskişehir’da Doğa Dulda ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi, Yıldız Tabiat Derneği, Koç Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi ve ABD’den Utah Üniversitesi’nin hisse senedi birliğiyle tahminî 6 kamer geçmiş say başlatıldı. Kurulan kapanlarla ‘Midas’, ‘Frig’ ve ‘Natür’ adı verilen 3 sıradan kerkes, uymazlık verilmeden yakalanarak sırtlarına peyk vericisi takıldı. Kıytırık akbabalar ‘Tabiat’ ve ‘Midas’, 13 Eylül’birlikte göç yolculuğuna başladı. 6 ayda toplam 10 bin kilometre uçan ‘Tabiat’ Ürdün’e, 6 bin kilometre uçan ‘Midas’ ise Mısır’a ulaştı. ‘Frig’in ise henüz barhana yolculuğuna çıkmadığı tayin edildi. Alınan verilerle İç Küçük Asya Bölgesi’nde üreyen banal akbabaların barhana yolları bile ilk kez belirlenmiş oldu.
‘BESLENME ALANLARINI BELİRLEYİP DAVRANIŞLARINI TAKİP ETTİK’
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanlar Bahçesi’nde memur veteriner doktor Mehmet Garaz Altuncu, uydudan takip ettikleri 2 akbabanın, Türkiye sınırlarından ayrılarak kafile yolculuğuna başladığını söyledi. Oldukça akbabaların, sırtındaki peyk vericisi yardımıyla usa vurma adına izlem edildiğini dile getiren Altuncu, ‘Bu takipler sonucu kısaca 6 kamer süresince bu kuşların nerede ve lacerem yuvaladığı, Eskişehir ve belde bölgelerdeki beslenme alanlarını belirleyip davranışlarını takip ettik. Kısaca 10 bölüm önceki birlikte göçleri başladı. ‘Midas’ şu anda Mısır’de. ‘Tabiat’ ise Ürdün taraflarında olduğunu gösteren sinyaller alıyoruz. Bu kıytırık akbabalardan ‘Doğa’, sonuç 6 ayda içerisinde yaklaşık olarak 10 bin kilometre nöbet yaptı. Şu anda birlikte yolculuğuna devam ediyor. Bahir seviyesinden kısaca 4 bin 200 metre yüksekliğe uçtu ve arz erdemli hızı 57 kilometresaate çıktı. ‘Midas’ adını verdiğimiz siftinlik akbaba ise şu anda 6 bin kilometre uçtu. Yuva yaptığı üzere çıktı yuva arasında gidip mevrut tıpkı hoşur kerkes. O da 54 kilometresaat hıza ulaşmış’ dedi.
‘SAĞLIKLI ŞEKİLDE ÜREMELERİNİ HEDEFLİYORUZ’
İç Küçük Asya Bölgesi’nde üreyen yoz akbabaların göç rotalarının ilk kez belirlendiğine ilgi çeken Altuncu, ‘Yaptığımız çalışmalarla siftinlik akbabaların tenasül bölgelerini belirleyip hayvanların elan sağlıklı tıpkı şekilde üremeleri, elan çok yavru vermelerini sağlamayı hedefliyoruz. Çünkü akbabalar, alelhusus âdeta akbabalar dünyada nesli serian tükenen hayvanlarımızdan tıpkı tanesi. Bunun sonucunda üstelik doğadaki en nazik sililik işçilerinin kaybına sebep oluyor. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi olarak bunu engellemeye çalışıyoruz. Aldığımız bu verilerle hele İç Küçük Asya Bölgesi’nde üreyen akbabalarımız üzere kafile rotaları ilk kez belirlenmiş oluyor. Eskişehir’den ayrılan hasis akbabanın Ankara’ya, oradan 1’er ahit mola verdiği Konya ve Hatay’a geçtiğini belirledik. Henüz sonraları Suriye ve Ürdün’e oradan bile Mısır’a geçerek Cenup Afrika barhana yolculuğuna bitmeme ettiğini uydudan izlem ediyoruz’ diyerek konuştu.
‘DÖNÜŞ ROTALARINI BILE BEKLEYECEĞİZ’
Başlattıkları çalışmanın, Avrupa’de nazik bent uyandırdığını ve Avrupa Hayvan Bilimi Bahçeleri Birliği’nden yemek tahsis etmek üzere çağırma aldıklarını kaydeden Altuncu, ‘Avrupa Hayvanat Bahçeleri Birliği, yaptığımız çalışmaları sunmamız amacıyla bizi nida etti. Şu dakika burada yaptığımız çalışmayı onlara sunuyoruz. Şimdilik kuşlarımızı gözlemlemeye bitmeme edeceğiz. Küçük akbabalar rotalarını bitirdikten sonra Türkiye’ye esasen ferasetsiz dönecekler ve burada üremeye başlayacaklar. Ayrımsız karşıtlık olmazsa çağ rotalarını da bekleyeceğiz. Sonuçta bunlar doğada cıvıl cıvıl hayvanlar ve ölüm, avlanma gibi olaylar de yaşanabiliyor’ dedi.
Veteriner doktor Altuncu, yaptıkları çalışmalarda 2 kıtipiyoz akbabanın Türkiye’üstelik yuva yaptığını ve doğan yavrularıyla birlikte kafile yolcuğuna devam ettiklerini de dile getirdi.
