Cet mesleğiyle yetinmedi, üniversiteyle pekiştirip halı tezgahının başına geçti
Budun Betimi Halı ve Kilim Müzesi’nde dijital tasarımlar yapıp yıpranmamış nesillere halıcılığı aktarıyor
Yüzlerce yıllık olan ve zaman dünyanın ayrışık müzelerinde sergilenen Isparta halılarını yeniden üretiyorlar
ISPARTA – Ispartalı Umum Sanatları Uzmanı İhsan Akkuş baba mesleği olan halı dokumacılığı ve halı tamiri mesleğini gelecek nesillere aktarmak ve halıcılığı canlandırmak üzere çalışıyor.
Isparta’da hayat dolu 53 yaşındaki İhsan Atmaca 12. yüzyıldan beri varlığı tanıdık, desenleri, ilmiği, yün ve pamuk kalitesiyle dünya çapında üne eş Isparta Halısı’nı bugünlerde Isparta’da mevcut Isparta Etnografya Halı ve Kilim Müzesi’nde, dokumasını ve tamirini yaparak mesleğini ati nesillere aktarmaya çalışıyor. Ata mesleği olan halı tamirciliğinde çocukluğundan beri halı ve kilimlerin ortamında büyüyen Akkuş, bu işi çığır edinmeye başlayarak, Iyicene Sanatlar Fakültesi’nde lisans eğitimini tamamladıktan sonraları gene Sunturlu Sanatlar Fakültesi Geleneksel Türk El Sanatları bölümü Halı-Kilim ve Eski Güpür Desenleri Asıl hanek dalında efdal lisans eğitimini tamamladı. Alaylı ve mektepli olmanın avantajlarına eş olan Akkuş bilgilerini ati nesillere pekâlâ aktarması gerektiğini belirterek^, “Lazım nesiç, ister tamirat ve dizayn üzerine yetiştirdiğim insanlar var. Ağababa mesleği halı tamirciliği ata mesleğim benim. Hele dijital dizayn üstüne elektronik beyin ekranında tasarım yaparak akla yatkın malzemelerin, ipliklerin nerede olduğunu, nereden realizasyon edeceğimizi sektörün zarfında yetik olmanın verdiği avantajla biliyorum. Meslek bizi bu noktalara getirdi ego dahi mesleğe olan ahde vefamı hesabına getirmeye çalışıyorum. Mihman değiliz geçmişimizde arkamızda alımlı çalımlı tıpkı seda bırakabilmek yaptıklarımız yapacaklarımız bunlardan ibaret” dedi.
“Kendimizi çalışırken yetiştirmiş gibi olduk”
Rastgele kalem halı tekstil tekniğinin tamirini yapabildiğini ve çocukluğundan beri bunun ortamında olduğunu vurgulayan İhsan Atmaca “Halı tamiri bağımlı baba mesleği ama işi üniversite okuduktan sonra ayırt ettik. Haddizatında tamirin ne olduğunu dokumadan kaynaklı hatalar nesiç sonrası kaynaklanan hatalar yahut yıkama sonrası kaynaklanan hataları babamdan özlük evimizde olan atölyemizde öğrendim. Tamirin içinde olduğum üzere bize elden aynı biricik halı yahut hoppadak Isparta Halısı gelmiyordu. Temas nev Türkiye’nin değil dünyanın heterojen bölgelerinden farklı oluşum tekniklerinden halılar geliyordu bunları tamir ederken üstelik o teknikler temas devir benim dikkatimi çekmişti. Gerçekte benzeri yerde kendimizi çalışırken yetiştirmiş gibi olduk” şeklinde konuştu.
Şimdilerde birçok kişiye halı yapı ve tamir üstüne öğreticilik fail Akkuş Öğrencileri ile alay malay yaptıkları halılar ile Isparta’da halıcılığın tekrar canlanmasını sağlayacaklarını belirterek “Çıktı günümüz şartlarında aynı sınırsızlık var yani şunda olup bunun arkası imkânsız denen benzeri terim kalktı. Bugün burada yaptığımız tasarımlarda temel koymuyoruz kendimize bu yünden olacak ayrıksı olmaz değil cehre, yün, viskon, keten temas birini kullanabilme vukuf becerisine sahibiz zımnında yetiştirdiğim insanlar bu malzemelerle alay malay dokuyacakları dokumaların kalitesine bakarak dahi hangi yapmaları gerektiğini öğretiyorum. Bizim halıdan henüz aşkın tekstil kültürümüz var yani oluşum hikmet maharet ve kabiliyetlerimiz var bu vesileyle düne büyüklüğünde yapamadıklarımızı zaman yapmaya çalışıyoruz yani Isparta halısını yeniden canlandırmaya çalışmamızdaki amaç de bu. Yüzyıllar öncesinde Isparta’da dokunmuş halılarının zaman dünyanın ayrı cinsten müzelerinde sergilenen halıların gine üretimini yapıyoruz. Bunları yapmakla kalmayıp konusunda neler katabiliriz onların çalışmalarını yapıyoruz. Bakir modellerin bakir tasarımların, dünyanın en ve taleplerine karşılık verebilecek ürünlerin tasarlanması ve üretebilmesi. Biz bunları yapabilirsek dünyadaki rekabet gücümüz artar ve dünyadaki pazardan payımızı alabiliriz. Bu aşamada çalışmalarımız tamlık doğal gaz komple kırcı devam ediyor. Nedeniyle Isparta dediğimiz ahit halı değil amma halıcılık olarak bilgelik becerimizi mülhak değeri olan sürdürülebilir halılarla yine canlandırmaya çalışıyoruz” dedi.
Şuan tamamen yün halılar yaptığını belirten Akkuş yaptığı ürünlerin tıpkısı geleceğinin olduğuna, yani yüzyılda geçse üzerinden müzelerde sergilenecek mahsulat olduğuna inandığını dile getirdi.
