Ortalama dirim süresinin uzaması ile alay malay doğacak yaşlarda karşılaşılacak esenlik sorunları ve hastalıklara yakalanma riski üstelik artıyor. Bu nedenle yıpranmamış tedavilerin keşfine müteveccih deva araştırma ve geliştirme çalışmaları oldukça ehemmiyet genişlik ediyor. Güdük sürede dünyada bu alanda planlı koca kongrelerden biri haline gelen ve bu yıl 8’incisi düzenlenen Arsıulusal BAU İlaç Dizayn Kongresi toplantısında mütekellim kurultay başkanı ve BAU Ispençiyari Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Başkumandan Durdağı, ‘Son yıllarda bileşimli zeka teknolojilerindeki gelişmelerin reçete teknolojilerine aktarımının zahir olacağını ve geliştirilen bakir ilaçların gücük sürede hastaların kullanımına şüphesiz sunulacağını kurultay süresince tartışacağız’ dedi.
15 – 17 Aralık 2022 tarihlerinde BAU Beşiktaş Kampüsü’nde gerçekleşecek olan Kurultay, derman tasarımı alanındaki en üst gelişmeleri tartışmak için akademik ve endüstriyel uzmanları tıpkı araya getirecek. Toplantının anne teması ‘Yapay Zeka Yaklaşımlarını Çok Ölçekli Moleküler Modelleme Yaklaşımları ile Tezyifkâr Husus ve Biyolojik Terapötik Tasarıma Entegre Etmek’ olacak. Kongre kapsamında; Türkiye’birlikte ve dünyada merhem his çalışmaları, reçete ihya Ar-Ge çalışmalarında Türkiye’nin dünyadaki yeri, ati 10 yıla çevrik çalışmalara ait gösterim, umar sezinleme çalışmalarını elan gelişmemiş sürede gerçekleştirmek üzere yapılan akıbet yenilikler ve umar namzet moleküllerinin mevhum ortamda taranmaları üzerine vukuf verilecek.
‘İLAÇLAR HIZLI ŞEKİLDE HASTALARA SUNULMALIDIR’
Kurultay’nin asıl amacı ve hedefleri için hikmet veren Prof. Dr. Serdar Durdağı, ‘Bu kongreyi derman dizayn ve geliştirme alanındaki sonuç gelişmeleri kıymetlendirmek üzere düzenledik. Daha Çok 8’incisini yapıyoruz ve etkinliğimiz anadan görme ağıl geldi. Kongrede özellikle son yıllarda sentetik zeka teknolojilerindeki gelişmelerin umar teknolojilerine ve nanobiyoteknoloji alanına aktarımının nasıl olacağını ve mevcut ilaçların kısa sürede hastaların kullanımına elbet sunulacağını tartışacağız. COVID-19 pandemisinde asıl bilimlerin ve ilaç ve aşı geliştirme çalışmalarının önemini ayrımsız misil henüz anladık. Özellikle bu kabilinden dönemlerde, aktif ilaçları çokça hızlı tıpkı şekilde hastalara sunmamız gerekiyor. Buradan hareketle bizim da artık çalışmalarımızda kayran verdiğimiz, çare baştan konumlandırma çalışmaları sonuç dönemde yordam kazandı. Toplantıda bu konular ile ilişkin örnekler dahi göreceğiz’ açıklamasını yaptı.
‘BİYONANOTEKNOLOJİDEKİ GELİŞMELER İLAÇ GELİŞTİRME SÜRECİNİ MÜSPET ETKİLİYOR’
Alelhusus derman ihya ve tasarımında ne kabilinden gelişmelerin olduğunu konuşacaklarını vurgulayan Prof. Dr. Durdağı şunları söyledi: ‘Uluslararası BAU İlaç Dizayn Kongresi alelhusus araştırmacılarımız amacıyla haddinden fazla şanlı. Zira yıpranmamış bulgularını burada sunuyorlar. Öğrenciler için birlikte çok heybetli, bu alanda etkin hocalarla birebir konuşabilme ve tartışabilme fırsatı buluyorlar. Kongremiz birlikte öğrenciler hele çare geliştirme çalışmalarının bu alandaki kebir laboratuvarlarda elbette gerçekleştiğini ve gelecekte büyük olacak araştırma sorularının neler olacağının öğrenecekler. Bu nedenle hem yetişek anlamında hem araştırmacılarımız için kongrenin çokça verimli olacağını düşünüyoruz. Önümüzdeki süreçte biyonanoteknoloji alanındaki gelişmeler, tasarım ve çare ihya süreçlerini çok olumlu tıpkı şekilde etkileyecek. 10-15 yıl üzere çok ayrıntılı süren ve çok masraflı olan tılsım geliştirme süreçleri daha çok moleküler modelleme tekniklerindeki müspet gelişmelerin etkisiyle, sanal tarama yaklaşımlarıyla ve makine öğrenmesi yaklaşımlarının ilaç geliştirme çalışmalarına bütünleşmiş edilmesiyle çokça elan çalışkan ve haddinden fazla henüz akıllıcasına şekilde sonuçlanacak.’
TEK BİR İLAÇ BİRDEN FAZLA HASTALIĞA UMUT OLABİLİR
Kongrede araştırmacılar yeni çocuk ilaçların geliştirilmesinde bilgisayar destekli çalışmaların henüz çok yer almaya başladığını açıkladılar. Günümüzde eşsiz görülen hastalıklara müteveccih reçete araştırmalarının arttığını, yegâne tıpkı çare çalışmasının apansız aşkin hastalığa imge olabildiğini bildirdiler. Bu bağlamda günün ilk konuşmasını özne Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Malzeme Bilimi ve Nano Mühendislik Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Sevgili Atılgan yürüttüğü çalışmaları anlattı. Prof. Dr. Atılgan, ‘Teaching Old Drugs New Tricks: Protein Dynamics mağara the Limelight’ isimli sunumunda şunları vurguladı: ‘Çalışmalarımızda proteinlerin üç boyutlu yapılarını moleküler modelleme çalışmaları ile henüz bereketli anlamaya çalışıyoruz. Proteinlerin fonksiyonlarını proteinlerin yapısından yola çıkarak ancak aktif değişiklikleri de göz önüne alarak yorumluyoruz. Bu çalışmalardaki amacımız onaylı ilaçları türevlendirerek evrimi elan bir iki çetin yolaklara sürükleyip antibiyotik direncini taharri altına alabilir miyiz yahut proteinlerde ilaçlanabilir belirsiz bölgeleri ortaya çıkarabilir miyiz gibi soruları yanıtlamak.’ İlaç tasarım alanındaki en son teceddüt, evolüsyon, uygulama ve yaklaşımların tartışılarak yeni ilmî buluşlara yardım sağlamayı hedefleyen kongre, veri insanlarının sunumlarıyla bugün sona erecek.
