2022 yılına ilişkin tarımsal bindi ödemelerine ilişkin Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’üstelik yayınlandı. Buna göre; Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 75 lirası süt, 46 lirası tezek gelmek için 121 lira destek sağlanacak. Yaş öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Organik matbu ve uzvi ekincilik ile bereketli ekincilik desteklerinde ise artma yapılmadı. Destek ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Basma ve Sertifikalı Nesil Kullanma Desteklerine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı”, Resmi Gazete’dahi yayınlandı. Değişmeyen, 1 Ev 2022 tarihinden flört etmek üzere zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Dikici vasıta Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale amacıyla 75 lirası süt ve 46 lirası matbua tevessül etmek üzere hep 121 liralık bindi verilecek.
EN YÜKSEK IFA IĞ VE ÇELTİKTE
Dekar başına genişlik erdemli destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna göre, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık süt ve 21 lira basılmış desteği tutmak amacıyla toplamda 271 lira; nohut, arık fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 liralık mazot ve 21 teklik tezek desteği görünmek amacıyla 96 lira; kumpir ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 lira süt ve 21 liralık basılmış girmek üzere 146 liralık; periferi ayçiçeğinde dekara 88 liralık motorin ve 21 lira gübre desteği başlamak amacıyla mecmu 109 lira bindi ödemesi yapılacak.
Dane darı ve fındık ve diğer ürünlerde motorin desteği dekara 62 teklik, matbu desteği 21 liralık kalkışmak amacıyla 83 lira, kanolada dekara 88 teklik motorin ve 21 liralık tezek desteği olmak üzere bütün 109 liralık, aspir üzere dekara 76 liralık motorin ve 21 liralık matbua koyulmak için 97 liralık bindi ödenecek.
Kuru soğan, yaş öz ve zeytinde dekara 63 lira süt ve 21 teklik basma atılmak amacıyla 84 teklik, yem bitkilerinde dekara 94 teklik mazot ve 21 liralık matbu desteği ile 115 lira bindi ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MOTORIN DESTEĞİ SAĞLANACAK
Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere üstelik destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri amacıyla 38 liralık motorin desteği verilecek.
ORGANİK GÜBRE DESTEĞİ ARTMADI
İlk kere 2019 yılında ödenmeye başlanan merhametsiz organik-organomineral gübre desteği kapsamında organik tezek kullanan çiftçilere sunulan destek miktarı değişmedi. Organik basma kullanan çiftçilere 2022 istihsal yılı amacıyla dekara 20 lira bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Yer Analiz Desteği, minimum 50 dekar ve üzeri ekincilik arazilerinde, ilave rastgele 50 dekara büyüklüğünde bire bir çözümleme üzere Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca izinli Yer Çözümleme laboratuvarlarına çözümleme başına güzeşte yıl 40 liralık olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA DESTEK ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik ekincilik desteğinde herhangi bir artım yapılmadı. Bir Numara kategoride bireysel iz sertifikası ile üretim yapanlara sabık yıl olduğu gibi dekara 100 liralık, benzeri kategoride müstahsil grubu iz sertifikasıyla üretim yapanlara 50 lira ödenecek. İkinci kategoride bireysel işaret sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, kadro sertifikasıyla üretim yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik bindi ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi ekincilik desteklerinde da herhangi bir çoğalma yapılmadı. Sabık yıl olduğu kabilinden bol ekincilik uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 lira ortada mütebeddil oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Araç Sistemi ve Örgensel Ekincilik Bilgelik Sistemi’ne mukayyet, uzvi statüde bulunan kovanlar amacıyla salt yetiştiriciliği fail çiftçilere kovan başına 15 liralık bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine alan bazlı dirimlik desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik yerine ödenecek. Moskof organik-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 20 lira destekleme ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destek verilecek.
FARK ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN ÇABUCAK GÖZYAŞI ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler üzere verilecek destekler de tespit edildi. Buna göre, 2022 üretim yılında prim desteği kendisine adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen yalniz gözyaşı öz desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Başka ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu gibi 2022 yılında da ekolojik ortam gündöndü, arık fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, rüşvet, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve dane zeytinde 15 kuruş tutma primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 DESTEK ÖDENECEK
Bu arada, akarsu kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine ilave yüzde 50 bindi ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar dış dane mısıra terviç ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA BINDI YOK
Reisicumhur Kararı göre, Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Sübvansiyon Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin nahiye dışında yetiştirilmesi yerinde belirlenen ürünlere mazot, basılmış, fark ödemesi, sınırlı içi sertifikalı soy sop tasarruf, yemleme bitkileri ve fındık kayran bazlı dirimsel desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Ekincilik Havzaları Üretim ve Tutma Modeli kapsamında yem bitkileri desteğinde ÇKS’ye mukayyet arazileri üstünde sert yemleme anlamak üzere çok yıllık ve yegâne yıllık yem bitkileri ekimi fail üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri istihsal desteği, dekar başına doğmak amacıyla korunga üzere 90 liralık, bir tane almanak yem bitkileri üzere 60 teklik, silajlık ekilişler (düzensiz/kuru) için 60 teklik, yapay çayır mera üzere 150 lira, haddinden fazla almanak yemleme bitkilerinde çepel olanlar üzere 90 liralık, cılız olanlar için da 40 lira ve silajlık ekilişler için 100 lira olacak.
Yer altı sularının elverişsiz seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tespit edildiği havzalarda bu yıl ekilen ağızotu bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yemleme bitkisi desteğine arttırma yüzdelik 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üst yaşta, ilkine buzağılama yaşı sunu aşkın 960 periyot yahut serencam iki buzağılama arası sunma aşkın 600 ahit olan ineklerin doğan buzağıları üzere hayvan başına 500 liralık bindi sağlanacak.
Veca, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kalaba, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’dahi doğan buzağılar amacıyla ilave 200 lira ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 lira destek ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ifa vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde tamamı, 21-100 başa büyüklüğünde yüzdelik 75’i, 101-500 kafa amacıyla yüzdelik 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA DESTEK
Dişi mandalar için 500 teklik, kök kütüğüne kayıtlı kişmiri mandalar amacıyla arttırma 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 ay ve beden malaklar amacıyla 500 lira, gerçeklik kütüğüne kayıtlı malaklar için üstelik arttırma 300 liralık, takma tohumlamadan doğan malaklara antrparantez ilave 500 teklik destek ödenecek.
Islah gayeli benzen mazruf analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzen kalite kriterlerini sağlayan suni tohumlamadan doğan temiz sütçü yahut toplanmış soy beherglas pilaki amacıyla 100 liraya kadar bindi verilecek.
En az 1 saksı, yeryüzü çok 50 saksı düve (camız dahil) alımına üstelik bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı güçlükle ortamında zade ve düve merkezlerinden temin edilen düvelere ise yüzdelik 50’si büyüklüğünde sübvansiyon ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan cavlak pres desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 ay üst yaştaki koca hayvan bilimi dünya, tekmil sığırlar amacıyla hayvan sahiplerine 600 liralık ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa vahit miktarları 500 başa kadar cümle, 501 kelle ve üst amacıyla yüzdelik 50’sine denk gelen tutarın ödenmesi vasıtasıyla uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzin Çiftliği Sertifikası’na erbap işletmelerdeki apaçık işletme desteği alan umum sığırlar amacıyla ilave 100 lira bindi verilecek.
Vekâlet taşıt sistemlerine kayıtlı, az süresince zade ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (camız dahil) mevzuatına akla yatkın kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve soy bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayıcı 1-200 baş amacıyla (200 sarrafiye dahil) hayvan başına dönem ve birim bedel üzerinden 500 lira bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam desteği, 100 sarrafiye ve gövde kurnaz koyun inat varlığına ehil işletmelere yahut çobanlara 12 bin liralık kendisine ödenecek.
Damızlık koyun-inatçı yetiştiricileri birliklerine uzuv yetiştiricilerin, Nezaret vasıta sistemlerine mukayyet bilgili koyun başına 50 teklik, bilgili dikbaşlı başına 50 teklik, iri tiftik keçisi başına arttırma 20 teklik, göçer yetiştiricilerine kart kucak dikbaşlı başına ilave 2 teklik bindi ödemesi yapılacak.
Bir önceki yılın iri kucak-direngen desteğini düz ve tutma yılında iri kucak keçi sayısını zait işletmelere, benzeri geçmiş yılın kuzu ve oğlaklarının, destekleme yılında anaç kucak, gâvur vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen çoğalma oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 liralık bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK
Tiftik ve Yapak Tarım Komutan Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) sınırlanmış kooperatiflere, Maya Kucak Dikbaşlı Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa mukayyet yün işleme tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Moher Taşıt Sistemi (TKS) Selen Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 teklik, resülmal tiftiğin kilogramına 60 lira, ikincil tiftiğin kilogramına 25 teklik, sözleşmeli istihsal kapsamında üretilen tiftiğe de ilave 10 lira ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz döl sağlayan Kozalak Tarım Mir Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 lira, ürettiği gözyaşı ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri yahut hayatiyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan hükmi şahsiyet vasıflarına cemaat işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 teklik ifa yapılacak.
BİRLİKLERE UNSUR ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Nezaret Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, biçim birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya müstahsil birliklerine organ üreticilerine bile arılı kapçık başına 30, örgen olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan istihsal izni almış maya ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık arı beyi başına 100 teklik destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar amacıyla hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları üzere bin 400 liralık, küçükbaş efsanevi atıkları için 250 lira atılmış desteği, efsanevi hastalıkları ile savaşım çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hırızma uygulamaları için uygulayıcılara kocabaş hayvan başına 2 teklik, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 teklik destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, alabalık için kilo başına 1 teklik, yıpranmamış türlere 3 teklik, mecbur herkes üretime 2 teklik, kilo üstü ala yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar liralık, midye için kilo başına 50 kuruş bindi sağlanacak.
10 bin adede büyüklüğünde kuluçkalık damızlık alabalık desteği balık başına 60 lira, yer havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo dahil kilogram başına 2 teklik verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça meri projeler amacıyla yetiştiricilere, kocabaş koruması üzere hayvan başına 1000 lira, küçükbaş korumaya hayvan başına 150 teklik, sığır pedigrili korumaya bin 200 liralık, günahsız korumaya kovan başına 80 liralık, ibrişim kurdu korumaya kilogramda 170 lira, reform programındaki kucak, inat ve yavrularına el elinde tashih seçkin sürüde hayvan başına 150 teklik, aya sürüde 100 teklik, halk elinde camız ıslahı (anaç camız), sevir ve sene içre doğuran deneyli mandaya hayvan başına 2 bin teklik, sene ortamında doğurmayan anaç mandaya efsanevi başına 1200 lira, damızlığa bırakmak üzere seçilen yerli sığır (düve/tosun) efsanevi başına bin 500 lira, damızlığa ayrılmayan amacıyla bin 300 lira, maya eş materyale (koç-teke) hayvan başına elit sürüde 350 liralık, ayak tabanı sürüde 250 lira destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı nesil tasarruf desteği çerçevesinde dekara aspir için 10 teklik, kanola amacıyla 30 liralık, süsen üzere 8 liralık, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik amacıyla 50 teklik, ark fasulye, yasmık ve yonca üzere 60 teklik, nohut üzere 50 liralık, kumpir amacıyla 200 teklik, fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya amacıyla 45 lira, yer fıstığı amacıyla 34 liralık ödeme gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/amut yararlanma desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, semavi incir ve aronya amacıyla 400 liralık, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, sair yemiş türleri ve asma (nar ve muz dış) için 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi üzere de dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt içinde sertifikalı döl üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, ensiz ortamında satışını gerçekleştiren, Vekillik tarafından yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu yıl ürettikleri değişik sertifikalı tohumluklarla otantik/asıl ve üstü tohumluklara de türüne bakarak kilo başına 0,1-5 lira ancak içi sertifikalı nesil üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 liralık, aşısız fidan başına ise 0,25 lira destek sağlanacak.
ÇİFTLİK MUHASEBE VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Kom Saymanlik Vukuf Zıkkım Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen sene taşıt altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 teklik ödenecek.
Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yerine, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal yayım ve danışmanlık hizmeti sunan azade tarım danışmanları ile ekincilik odası ve üretici örgütlerinde genişlik aşkın 5 tarım danışmanı görünmek için istihdam edilen beherglas ekincilik danışmanı üzere 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler kıymet 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
