GÜMÜŞHANE’nin Kelkit ilçesinde Roma 15’inci Lejyonu’nun 600 sene buyruk sürüp, askeri karargah yerine kullandığı Satala Antika Kenti’ndeki kazılarda ulaşılan Urartu, Medler, Persler ve Helenistik dönemlerin birlikte Selçuki Türklerinin Anadolu’ya girişine ait izler haiz, askeri mezar taşları, çökelge taşları, kitabelerle uğraş vesile gereçleri ilk defa sergileniyor. Müze Müdürü Serdar Okuyucu, Günümüzden 5 bin 500 yıl öncesinden bilcümle dönemlerin eserlerini gösterme ediyoruz dedi.
Kentte 2006’de kurulup, 4 yıl önceki tebeddülat zımnında ziyarete kapatılan Gümüşhane Site Müzesi, tamamlanan onarım, tayin, tanzim ve çevre düzenlemesinin peşi sıra yeniden açıldı. Özellikle Osmanlı döneminde kentte basılan sikkelerin dahi bulunduğu yaklaşık 1200 eserin sergilendiği müzede; Kelkit ilçesinde Roma 15’inci Lejyonu’nun 600 sene egemenlik sürüp, askeri karargah olarak kullandığı Satala Antika Kenti’ndeki kazılarda ulaşılan Urartu, Medler, Persler ve Helenistik dönemlerin yanı sıra Selçuki Türklerinin Anadolu’ya girişine ait izler haiz, askeri oyuntu taşları, balçık taşları, kitabelerle cenk çevirgeç gereçleri bile ilk kez sergilendi. İlçede 25 dönüm alanda sürdürülen arkeolojik kazılarla, tarihin bölüm yüzüne çıkarıldığı Satala’bile elde edilen bazen bulgular de müzede sergileniyor.
‘MİLATTAN EVVEL 3 BİN YILINA IŞIK MARKAJCI KALINTILAR VAR’
Gümüşhane Müze Müdürü Başkumandan Kari, müzede milattan önceki 3 bin yılını kandil markajci bakaya olduğunu belirterek, Günümüzde 5 bin 500 yıl öncesinden başlayarak zaman bilimsel koridor içerisinde yakın çağ; Cumhuriyet Altını dönemine kadar bütün dönemlerin eserlerini gösterme ediyoruz. Yeryüzü muhteşem eserlerimiz ise Satala Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazılar neticesinde dönem yüzüne çıkarılan bulgulardır. Buradaki askerlerin oyuntu taşları, çamur taşları, kitabeler ve gine o dönemde makbul cenk vasıta gereçleri ve farklı vasıta gereçler mevcut. Bahsettiğimiz dönemden itibaren günümüze büyüklüğünde kıvrak tıpkı şekilde bitmeme etmişler. Bozuk Türk çağından sonra, daha sonradan Urartu dönemi, Medler, Persler, Helenistik periyot, alışılmış çağ Roma, alelhusus coğrafi sınırı olması konumundan İran ile Sasani ve Bizans hakimiyetini, elan sonraları Selçuklu Türklerinin Anadolu’ya girişi, Osmanlılar ve Cumhuriyet Altını dönemine ait asar dahi sergileniyor dedi.
‘KÜLTÜR ÖĞELERİNİ SERGİLİYORUZ’
Kentin toplumsal kültürel hayatını yansıtan firez öğelerinin dahi müzede sergilendiği tamlayan Okuyucu, Gümüşhane ilçelerinden, diyar merkezinden Erzurum civarından mevrut eserlerimiz var. Bunun haricinde budun betimi grubunda Gümüşhane’nin içtimai kültürel hayatını yansıtan maddi manevi ekin öğelerini sergiliyoruz. Giyecekler, çocuk kıyafetleri, yavru oyuncakları, aş damı dil gereçleri, yöreye has kilimleri de müzemizde görmeniz mümkündür diye niteleyerek konuştu.
SATALA ANTİK KENTİ
Kelkit ilçesinin 26 kilometre güneydoğusundaki Sadak köyü Meşe İçi Dağları’nın şarki eteğinde müesses olan antik kent, benzeri zamanda Fırat sınırını koruma amacıyla kurulmuş devriye kentidir. Roma devri özelliğini haiz buluntular bulunmayan denecek kadar azdır. Yüzeyde görünebilenler beş altı mezar steli hamam, su kemeri ve kermen surlarıdır; fakat temel site üzerinin iri bölümüne bugünkü yerleşim alanı konulmuştur. Perişan dikdörtgen şekildeki yerleşmenin etrafı doğuya akıllıcasına 200 metre, kuzeye makul 400 metre uzayan surlarla çevrilidir. Surların nazik bölümü bugünkü konutların altında kalmıştır. Köyün 1,6 kilometre büyüklüğünde güneyinde ise akarsu kemerleri bulunmaktadır. 47 ayn olduğu söylenen akarsu kemerlerinden bugüne kadar ancak 4 gözü kalmıştır.
