Manisa Mehabet Bayar Üniversitesi (MCBÜ) aracılığıyla, Kastamonu’nun Bozkurt ilçesinde yaşanan baskın felaketinin nedenleri ve alınabilecek tedbirleri soymak için iş yürütüldü.
MCBÜ Demirci Çığır Yüksekokulu Coğrafi Bilgelik Sistemi Kürsü Başkanı Dr. Osman Salih Yılmayan??????? ve akademisyenlerce yapılan çalışmada, geçen yıl 11 Ağustos’ta keskin yağışın arkası sıra Ezine Çayı’nın taşması sonucu ilçenin su altında kalmasına, can kayıplarının yanında zorlu çok aile ve iş yerinin zarar görmesine bozukluk olan baskın felaketi bir nice kritere göre incelendi, Kastamonu’da sivri açısından riskli alanlar tespit edildi.
Yılmayan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çalışmalarında coğrafi hikmet sistemleri ve uzaktan algılama tekniklerini kullandıklarını söyledi.
İlk etapta Sentinel-2 peyk görüntülerinden taşkın alanlarının belirlendiğini anlatan Yılmayan, baş döndürücü duyarlılık haritasının hazırlanması üzere 11 ölçüt ortaya koyduklarını belirtti.
Yılmayan, yağmur, seyelan ve yüksekliğin sunu riskli üç ölçüt olduğuna dikkati çekerek şöyle devam etti:
“Bire Bir zamanda nehre olan uzaklık, baş döndürücü riziko istimara açısından berenarı mefret. Hele ırmak yatakları ve etrafında yapılaşma açısından riskli alanlar vardı. Hava Bilgisi uydularından elde edilen verilerden üretilen yağmur haritasına göre, şehrin hele gün batısı kısımlarının yağmur açısından henüz bati bölgeler olduğu anlaşılıyor. Bu bölgeler daha fazla riziko altında. Antrparantez şehrin topu dikkate alındığında neredeyse tamlık nehir yatakları ve Daday, Azdavay, Cide, Şenpazar, Doğanyurt, İnebolu, Abana, Bozkurt ve Ağlı ilçeleri sivri açısından riskli alanlar.”
Çalışmada faziletkâr riziko sınıfına giren alanın 128,72 kilometrekare yerine hesaplandığını nâkil Yılmaz, bunun tekmil alanın yüzdelik 0,99’u olduğuna meni etti.
Çok yüksek riziko sınıfındaki 6,89 kilometrekarelik alanın ise eksiksiz alanın yüzde 0,05’ine denk geldiğinin hesaplandığı bilgisini paylaşan Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bu himmet ile mecmu Kastamonu ilinin çılgın duyarlılık haritası ortaya konuldu. Alelhusus başat üzere fert ve mülk kaybına neden olan kıyamet bölgelerinde ölçüsüz duyarlılık haritalarının üretilmesi, dalavere ve önemli planlama açısından oldukça büyük. Bu haritalar erken uyarma sistemleri, taşkınlara aceleci engelleme, tehlikesiz alanların başlangıçta belirlenmesi, icabında barınakların tasarlanması, taşkından korunma üzere önem taşıyor. Ayrıca oluşturulan müfrit duyarlılık haritalarına bakarak alınacak stratejik önlemlerde şehir planlamacılar, mimarlar, harita mühendisleri, inşaat mühendisleri, yer bilimi-jeofizik mühendisleri, yer mühendisleri kabil ilgilendiren bilgelik alanlarının multidisipliner yaklaşımla debi etmesi sağlanabilir. Böylecene alınacak kararlar, bilimsel ve yeğin felaketiyle mücadelede geleceğe müteveccih nitelikte olacaktır.”
Yılmaz, çalışmanın “Acta Geophysica” ilmî dergisinde yazı olarak yayımlandığını dile getirdi.
